асосий менюАсосий менюМахсус бўлимларҚўшимча бўлимАмал мавсуми"Ҳиснул муслим" иловасини жиҳозингизга юклаб олинг
 |
асосий қисм
ТАФСИРИ МУЯССАР: ТАКОСУР – КАВСАР CУРАЛАРИ2548 марта кўрилган بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ ﴿١ 1. Мол-дунё ва бола-чақанинг кўплиги билан фахрланиш сизларни Аллоҳнинг тоатидан машғул қилиб қўйди. ﴾حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ ﴿٢ 2. Бу машғуллигингиз то қабрга кириб, кўмилгунингизча давом этди. ﴾كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿٣ 3. Йўқ, мол-дунё кўпайтириш сизларни бу каби овора қилиб қўйиши лойиқ эмас! Яқинда сизлар учун охират диёри яхшироқ эканини биласиз. ﴾ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿٤ 4. Ҳа, бундай қилишдан эҳтиёт бўлинглар! Яқинда охиратдан машғул бўлиб қолганингизнинг ёмон оқибатини биласиз. ﴾كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ ﴿٥
﴾لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ﴿٦ ﴾ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ ﴿٧ ﴾ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ ﴿٨ 5-8. Йўқ, мол-дунё кўпайтириш сизларни бу каби овора қилиб қўйиши лойиқ эмас! Агар оқибатини аниқ билганингизда, бундан тийилган ва ўзингизни ҳалокатдан қутқаришга шошилган бўлар эдингиз. Қасамки, сизлар жаҳаннамни кўрасиз. Яна қасамки, сизлар уни шак-шубҳасиз кўрасиз. Сўнг қиёмат куни сизга берилган барча неъматлардан албатта сўраласиз. بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾وَالْعَصْرِ ﴿١ ﴾إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ ﴿٢ 1, 2. Аллоҳ таоло Унинг буюклиги ва қудратига далолат қилувчи ажойиботларни ўзида мужассам этган асрга – замонга қасам ичиб айтмоқдаки, одамзод зиёнда ва йўқотишдадир. إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ ﴿٣ 3. Аллоҳга иймон келтирган ва яхши амаллар қилган, бир-бирларига ҳақни маҳкам ушлашни, Аллоҳга итоат қилишни ва бунда сабрли бўлишни тавсия қилган кишилар бундан мустаснодир. (Аллоҳ таоло истаган махлуқотига қасам ичади. Банда эса Аллоҳдан бошқага қасам ичиши жоиз эмас. Аллоҳдан бошқага қасам ичиш ширкдир.) بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ ﴿١ 1. Одамларни ғийбат қилиб, айблаб юрадиган ҳар бир кимсага ёмон оқибат ва ҳалокат бўлгай. ﴾الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ ﴿٢ 2. Унинг ғами фақат мол-дунё тўплаш ва уни қайта-қайта санаш бўлди. ﴾يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ ﴿٣ 3. У ўзи жамғарган мол-дунёси билан дунёда абадий яшаш ва ҳисоб-китобдан қочиб қутулиш кафолатини қўлга киритдим, деб ўйлайди. ﴾كَلَّا لَيُنبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ ﴿٤ 4. Йўқ, иш у ўйлаганидек эмас. Қасамки, у Ҳутомага – ичига отилган ҳар бир нарсани чилпарчин қилувчи дўзахга ташланади. ﴾وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ ﴿٥ 5. Эй Пайғамбар, Ҳутома нималигини биласизми? ﴾نَارُ اللَّـهِ الْمُوقَدَةُ ﴿٦ ﴾الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ ﴿٧﴾ 6, 7. У Аллоҳнинг ловуллаб ёнувчи дўзахидир, ҳарорати ўта кучлилигидан баданлардан ўтиб, юракларга етади. ﴾إِنَّهَا عَلَيْهِم مُّؤْصَدَةٌ ﴿٨ ﴾فِي عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ ﴿٩ 8, 9. Бу дўзах улар чиқиб кетолмаслиги учун устларидан узун занжирлар ва кишанлар билан маҳкамлаб қўйилган бўлади. بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ ﴿١ 1. Эй Пайғамбар, Раббингиз фил эгаларини – муборак Каъбани вайрон қилмоқчи бўлган Ҳабашистонлик Абраҳани ва унинг қўшинини қандай аҳволга солганини билмадингизми? ﴾أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ﴿٢ 2. Уларнинг ёвуз режасини барбод қилмадими? ﴾وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ ﴿٣ ﴾تَرْمِيهِم بِحِجَارَةٍ مِّن سِجِّيلٍ ﴿٤ 3, 4. Улар устига гала-гала қушларни юборди. У қушлар улар устига сопол тошларни ёғдирди. ﴾فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَّأْكُولٍ ﴿٥ 5. Шу билан уларни ҳайвонлар чайнаб ташлаган хазон парчаларидек илма-тешик қилиб ташлади. بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾لِإِيلَافِ قُرَيْشٍ ﴿١ ﴾إِيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّيْفِ ﴿٢ 1, 2. Қурайшнинг тотув ва хавфсиз яшашини, ишлари бир текис юриб турганини, керакли эҳтиёжларини келтириш учун қишда Яманга, ёзда Шомга қиладиган тижорат сафарлари тартибли йўлга қўйилганини ва буни уларга осон-қулай қилиб қўйилганини кўринг! ﴾فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَـذَا الْبَيْتِ ﴿٣ 3. Шундай экан, улар ўзларининг иззат-шарафга эришишларига сабаб бўлган бу Уйнинг – Каъбанинг Раббига шукур ва қуллик қилсинлар. Уни ягона ҳақ илоҳ деб билсинлар ва ёлғиз Унга ибодат қилсинлар. ﴾الَّذِي أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ ﴿٤ 4. У уларни очликдан қутқариб тўйдирган, қўрқув ва хавф-хатардан омон қилган зотдир. بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ﴿١ 1. Қайта тирилишни ва жазо ё мукофот берилишни ёлғон дейдиган кимсанинг ҳолини кўрдингизми? ﴾فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ ﴿٢ 2. У тошбағирлиги туфайли етимни қўрслик билан ҳайдаб, у бечорани ўз ҳаққидан маҳрум этадиган кимсадир. ﴾وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ ﴿٣ 3. У эҳтиёжига етарли нарсаси бўлмаган мискинни тўйдиришга бошқаларни тарғиб қилмайдиган кимсадир. Шундай экан, ўзи унга қандай таом берсин?! ﴾فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ ﴿٤ ﴾الَّذِينَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ﴿٥ 4, 5. Намозларига бепарво бўлган, уларни мукаммал кўринишда ва ўз вақтида адо этмайдиган намозхонларга қаттиқ азоб бор. ﴾الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ ﴿٦ 6. Улар яхши ишларни риёкорлик билан қиладиган кимсалардир. ﴾وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ ﴿٧ 7. Улар оддий рўзғор буюмларини ҳам бировларга бериб турмайдиган кимсалардир. Улар на Парвардигорларига гўзал ибодат қилдилар, на Унинг бандаларига яхшилик қилдилар. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴾إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ ﴿١ 1. Эй Пайғамбар, Биз сизга дунёда ҳам, охиратда ҳам мўл-кўл яхшиликлар ато этдик. Улардан бири жаннатдаги Кавсар дарёси бўлиб, унинг икки қирғоғида ичи ғовак марварид чодирлар бор, лойи эса мушкдир. ﴾فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ ﴿٢ 2. Шундай экан, намозларингизни Раббингизга ихлос билан адо этинг. Сўядиган жонлиғингизни фақат Аллоҳ учун ва Аллоҳнинг номи билан бўғизланг. ﴾إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ ﴿٣ 3. Аслида, сизни ва сиз келтирган ҳидоят ва нурни ёмон кўрувчи кимсанинг ўзи ортидан ном-нишон қолмайдиган ва барча яхшиликлардан узилган кимсадир. |