Ислом Нури

 

Жума насихатлари 

 

Заминнинг ахбороти

 

Бисмиллахир рохманир рохийм

 

Аллох Таъолога хамду-санолар ва У Зотнинг Росули хазрати Мухаммад, ахли байтлари, сахобалари ва тобиъийнларига дуруду-салавотлар бўлсин!

Кейин...

Ассаламу алайкум ва рохматуллохи ва барокатух, мухтарам ўкувчиларимиз! Биз ушбу мусохабамизда Шайх Мухаммад Алий ас-Собунийнинг ″Суннат (хадис) хазиналаридан″ номли китобида,  Пайгамбаримиз Мухаммад соллаллоху алайхи ва салламнинг бир хадисларига килган шархларини эркин услубда таржима килиб бермокчимиз.

 

Аввало хадис матнининг таржимаси:

 

«Абу Хурайра розияллаху анхудан ривоят килинади: Пайгамбар соллаллоху алайхи ва саллам: ″Ўша куни (Ер) ўз хабарларини сўзлар″ (Залзала: 4) оятини ўкиб кейин: ″Унинг хабарлари нималар эканини биласизларми?″,— деб сўрадилар. Сахобалар: ″Аллох ва Унинг Росули яхширок билгувчидир″,— дейишди. Шунда Росулуллох соллаллоху алайхи ва саллам дедилар: ″Унинг хабарлари барча эркагу-аёл (Худонинг бандалари)га Ер ўзининг устида унинг килган амалларига шаходат бериб: ″Фалон куни фалон, фалон амалларни килгансан″, — деб айтмоги. Мана шу (гувох бўлмоги) унинг хабарларидир″...». (Термизий ривоятлари)

 

Хадиснинг шархи:

 

Бу замин ўз устида канча-канча золимликларга гувох бўлмади...? Унинг устида турли кўринишдаги –  яхши ва ёмон, гўзал ва кабих – не-не ходиса – вокелар содир этилмади...? Вакт ўтиб замин ахллари ўз килмишларини унутдилар бирок, уларнинг барча килмишлари – бирортаси унут бўлмай, ушбу заминнинг хотирасига мухрланиб колди. У киёмат куни одамларнинг барча килган амалларини ўзларига сўзлаб беради.

«Хар бир жон ўз килган яхши амалларини хозиру нозир холда кўрадиган, ёмон амалларнинг эса олис-олисларда колиб кетишини истайдиган Кунни (эсланглар)! Аллох сизларни Ўзининг (азобидан) огох килур. Аллох бандаларига Гамхўр – Мехрибондир». (Оли-Имрон: 30)

Ана ўша дахшатли кунда инсонларнинг ушбу замин устида амалга оширган барча жиноятларига, замин ўзи гувохлик бергувсидир. Инсон зоти галат тушунчага эга, унинг ишлари жуда хам ажабланарли, у ўзича: ″Мен бу нотўгри – хунук ишларимни одамлардан йирокда, уларнинг кўзлари тушмайдиган жойда амалга оширсам азобга гирифтор бўлмайман, маломатга хам колмайман″,— деб ўйлайди. У бечора, хомтама инсон мана бу замин, унинг устида килинган хар-бир яхши-ёмон ишга гувохлик беришини, Шайтонга тобе бўлиб, Парвардигорнинг зикридан гафлатда бўлинган ўша номуборак лахзалардан хабар бермогини фикрлаб хам кўрмайди.

Маконлар, замонлар – ойлар, кунлар барчаси киёмат куни инсоннинг хамма амалларига гувохлик беришидан – ас-содик, ал-масдук (ростгўй) – Пайгамбаримиз Мухаммад Мустафо соллаллоху алайхи ва саллам хабар бердилар. Бу нарса Аллох Таъолонинг кудратига асло душвор эмас. Инсонга сўзлаш кобилиятини ато этган Буюк Зот киёмат куни набототу жамодотни ва инсон аъзоларини сўзлата олади. Аллох Таъоло айтади: «Бу Кун Биз уларнинг огизларини мухрлаб кўюрмиз. Ва Бизга уларнинг килиб ўтган ишлари хакида уларнинг кўллари сўзлар ва оёклари гувохлик берур». (Ёсин: 65)

Бир куни Росулуллох соллаллоху алайхи ва саллам ″Залзала″ сурасини тиловат килиб, ″Ўша куни (Ер) ўз хабарларини сўзлар″ (4-оят)ига етиб келганларида, Аллох Таъолонинг кудратига ишорат килиб, огохлантириб сахобаларидан: ″Ернинг хабарлари нима эканлигини биласизларми?″,— деб сўрадилар. Сахобалар хурмат ва одоб билан:″ Аллох ва Унинг Росули яхширок билгувчидир″,— деб жавоб бердилар. Шунда Росулуллох соллаллоху алайхи ва саллам: ″Инсон асло унутмаслиги лозим бўлган, доимо кўз ўнгига келтириб туришлиги керак бўлган бир хакикатни″,— баён килиб бердилар. У хам бўлса, инсоннинг килган бирорта амали зое бўлиб, унутилиб кетмаслиги, унинг килган ишларига замин гувохлик беришлиги, борлик унинг барча килмишларини сўзлаб бериши, натижада у инсон килган амалларининг эзгу ёки кабихлигига яраша мукофотланиши ё жазоланишидир.

Килаётган ёмонликларини одамлардан йирокда, уларнинг назари тушмайдиган жойларда амалга оширсам Аллохнинг азобидан кутулиб, Унга хисоб-китоб беришдан сакланиб коламан деб ўйлаётган хомтама, нодон шахс аклирасо комил инсонлар назарида жуда хам калтабин, акли нокис киши хисобланади.

 

Таржимондан:

Эй азиз биродарлар! Юкоридаги тиллодан кийматлирок хадиси шарифда, ўз умматларига ота-оналаридан хам кўра мехрибонрок бўлган, шафоатхохимиз Хазрати Мухаммад соллаллоху алайхи ва саллам сизу биз умматларини кўлимизда имкониятимиз борида, ушбу замин устида хайрлик – эзгу ишларни амалга оширмогимизга ишора киладилар балки, таргиб этадилар. Чунки, ушбу замин устида килинган хар кандай амал – яхши ёки ёмондир – барчаси манашу заминнинг хотирида сакланиб колиб, у киёмат кунида инсоннинг фойдаси ёки зарарига гувохлик беради. Бу нарса Аллох Таъолонинг кудратига кийин эмас. Пайгамбарларнинг вазифалари етказиш, огохлантириш ушбу насихатларга кулок солган банда, албатта фойда кўради, аммо бу насихатга эътиборсиз бўлган шахслар эса, факатгина ўзларига зарар киладилар.

Аллох Таъоло хаммаларимизга тўгри сўзни эшитганда унга эргашишни, ёмонини эшитганда огохланиб, ундан сакланишни насиб айласин!

 

Абдулхафиз ибн Сирож

◄◄◄Бошига кайтиш

Давомига ўтиш►►►

   ЮкоригаÎ