Ислом Нури

 

Жума насихатлари 

 

Иймондандир пайгамбарни яхши кўрмоклик!

 

Бисмиллахир рохманир рохим

 

«Пайгамбар мўминларга ўзларидан хам якинрок – хакдоррокдир...» (Ахзоб сураси: 6)

«Сизларнинг бирингиз, мен унга отасидан, фарзандидан ва барча одамлардан кўра суюклирок бўлмагунимча мўмин бўла олмайди» (Бурорий ва Муслим)

 

Пайгамбар соллаллоху алайхи ва салламни яхши кўрмок вожибдир.

Аллох Таъолога хамду санолар, Пайгамбаримиз Мухаммад Мустафо соллаллоху алайхи ва салламга, ахлибайт ва сахобалари хамда уларнинг тобиъинларига дуруду салавотлар бўлсин!

Кейин...

Пайгамбар соллаллоху алайхи ва салламни яхши кўриш диннинг аслидандир. Зеро, киши у зот соллаллоху алайхи ва салламни ўз фарзанди, ота-онаю, ака-укаси хамда аёлидан балки, хаммадан кўра яхширок кўрмас экак, у хакикий мўмин бўла олмайди.

Аллох Таъоло айтади:

«(Эй Мухаммад соллаллоху алайхи ва саллам), айтинг: ″Агар ота-оналарингиз, болаларингиз, ака-укаларингиз, жуфтларингиз, кариндош-уругларингиз ва касб килиб топган мол-дунёларингиз, касод бўлиб колишидан кўркадиган тижоратларингиз хамда яхши кўрадиган уй-жойларингиз сизларга Аллохдан, Унинг Пайгамбаридан ва Унинг Йўлида жиход килишдан суюклирок бўлса, у холда то Аллох Ўз амрини (яъни, азобини) келтиргунича кутиб тураверинглар. (Зеро), Аллох бундай итоатсиз кавмни хидоят килмас». (Тавба: 24)

Уламолар ушбу оятнинг шархида айтадилар: «Ушбу оят у зот соллаллоху алайхи ва салламни яхши кўрмок лозим ва фарз эканига далил ва хужжатдир. Яна, бу оятда у зот соллаллоху алайхи ва салламга бўлган мухаббат жуда хам буюк иш эканига хамда у киши мана шу мухаббатга хакли эканликларига далолат бордир. Зеро, Аллох Таъоло мол-дунёсини, аёл ва фарзандларини У Буюк Зот ва Унинг расулидан махбуброк кўрган кишига: ″у холда то Аллох Ўз амрини (яъни, азобини) келтургунича кутиб тураверинглар″— деб, ваъид килди, кейин, оятнинг охирида уларга фосиклик билан хукм этиб, улар гумрохлар эканликларини, У Зот уларни хидоят этмаслигини эълон килди».

Аллох Таъоло айтди:

«Пайгамбар мўминларга ўзларидан хам якинрок – хакдоррокдир». (Ахзоб: 6).

Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам дедилар: «Мўмин киши борки, дуёю-охиратда мен унга ўзидан хам якинрок – хакдоррокман, хохласангиз: ″Пайгамбар мўминларга ўзларидан хам якинрок – хакдоррокдир″ оятини, — ўкинглар». (Бухорий ривояти)

Яна айтадилар: «Сизлардан бирор киши, мен унга отаси, боласи ва барча кишилардан кўра суюклирок бўлмагунимча, мўмин бўла олмайди». (Бухорий ривояти)

Яна айтдилар: «Жоним кўлида бўлган Зотга касамки, бирортангиз мен унга дадасидан ва боласидан кўра махбуброк бўлмагунимча мўмин бўла олмайди». (Бухорий ривояти)

Абдуллох ибн Хишом розияллоху анхудан ривоят килинади, у киши айтади: «Пайгамбар соллаллоху алайхи ва саллам билан бирга эдик у зот соллаллоху алайхи ва саллам Умар ибн Хаттоб розияллоху анхунинг кўлларини тутуб турардилар. Шунда Умар: ″Эй Расулуллох, албатта сиз менга жонимдан ўзга барча нарсадан кўра суюклироксиз″, — дедилар. Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам дедилар: ″Йўк, эй Умар! Жоним кўлида бўлган Зотга касамки, мен сизга ўз жонингиздан хам кўра махбуброк бўлмагунимча″. Шунда Умар: ″Хозирданок, Аллохга онт ичаманки, сиз менга ўз жонимдан кўра суюклироксиз!″. Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам дедилар: ″Эй Умар! Ана энди″».  Ибн Хажар рахимахуллох дедилар: ″Яъни, эндигина билдингиз бас, лозим – вожиб бўлган нарсани сўзладингиз, эй Умар!″. (Бухорий ва Фатхулборий)

Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам айтадилар:

«Уч нарса борки, кимда мавжуд бўлса, у киши иймон холоватини топибди. Аллох Таъоло ва Унинг расули у кишига иккисидан ўзга хамма нарсадан кўра суюклирок бўлса. Бирор кишини яхши кўрса, Аллох Таъоло учунгина яхши кўрса. Муртад бўлиб кофирликка кайтишни дўзахга ташланишни ёмон кўргандек ёмон кўрса».

Ибн Ражаб ханбалий рахмахуллох айтдилар: «Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламни яхши кўрмокнинг даражаси иккидир. Яхши кўришнинг биринчи даражаси фарз бўлиб, у пайгамбар соллаллоху алайхи ва саллам Аллох Таъоло хузуридан олиб келган нарсаларни кабул килиб, уни розилик, таъзим ва таслим билан олишни, у зотнинг йўлларидан ўзга йўллардан умуман хидоят талаб килмасликни, Парвардигорлари томонидан етказган нарсаларда у зотга гўзал суратда эргашишни, нахй этган харом нарсалардан сакланишни ва динларига нусрат этиб хамда кудрати етганича у зотга хилоф килганларга карши жиход килишни такозо этади. Ушбулар килиниши зарур бўлган амаллардир, буларсиз иймон баркамол бўла олмайди. Яхши кўришнинг иккинчи даражаси фазилатдир яъни, суннат. Бу эса, у зотдан чиройли намуна олишни, ибодатларидаги суннатларига хамда ейиш-ичиш, кийиниш ва аёлларига кўрсатган гўзал муомаларидаги покиза ва комил одобларига эргашишни такозо этади». (Нафахоту риёзилкудс: 34, 35-сахифа)

Хуматли ўкувчи! Энди Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламнинг сахобалари у зотни кай даражада севиб, ардоглаганларига далолат киладиган баъзи бир ривоятларни келтириб ўтмокчимиз.

«Алий ибн Абий Толиб розияллоху анхудан: ″Сизларнинг Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга бўлган мухаббатинглар кай даражада бўлган эди?″ — деб, сўралганида: ″Аллохга касамки, у зот соллаллоху алайхи ва саллам бизларга мол-дунёмиз, бола-чакамиз, ота-оналаримиз ва ташналигимизда даркор бўлган муздек сувимиздан кўра махбуброк эдилар″— деб, жавоб берган эканлар». (Шархуш-шифо)

«Анас ибн Молик розияллоху анху айтадилар: ″Мадина ахли Ухуд жанги вокеъ бўлган куни (Ухуд) атрофини айланишди. Мухаммад соллаллоху алайхи ва саллам ўлдирилдилар деган хабар таркалиб, хатто бу хакда Мадина атрофида хам миш-мишлар кўпайиб кетган эди. Ансорийлар аёлларидан бирлари белига камар боглаб, Ухуд томон йўл олди. Йўлда учраганлар унга: ўгли, отаси, эри хамда акасининг вафотидан,—хабар бердилар. (Биринчи бўлиб кайси бирининг хабарини эшитганини билмайман, дейди Анас) Уларнинг (жуссалари)  олдидан ўтганда, уларни кўриб: булар кимлар,—деб сўради. Булар: отанг, аканг, эринг ва ўглинг,— деб жавоб берилди унга. У эса: Расулуллох нима килдилар?!— деб сўради. Мана у зот олдингдалар деб, уни Расулуллохга рўбарў килишди. Шунда у Расулуллохнинг этакларидан тутиб: ″Сизга ота-онам фидо бўлсин эй Расулуллох! Сиз саломат экансиз, хар кандай кийинчиликни парвойимга келтирмайман″ ва яна бир ривоятда: ″Сиз бор экансиз, барча мусибат (менинг учун) енгилдир″, — деди″». (Ибн Хишом ва Ибн Касир)

Сахобайи Киромлар – хаммаларидан Аллох рози бўлсин – молу-жонларига Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламни хоким килиб кўйган эдилар. Яъни улар молу-жонларини Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга фидо килган эдилар. Улар: ″Эй Расулуллох! Мана бу мол-мулкимиз хузурингизда, уни сизга фидо килдик, хохлаганингиздек тасарруф килинг! Жонимизни сизга нисор айлаганмиз, бизни агар денгизга олиб борсангиз кирамиз унга, олдингиз, ортингиз ва ўнгу-чапингизда туриб жанг килишга тайёрмиз″,— дер эдилар. (Равзатулмухиббийн). Уларнинг бу даражадаги фидоийликлари у зот соллаллоху алайхи ва салламга бўлган каттик мухаббатларининг ифодасидир.

Хурматли ўкувчи! Сухбатимизга хотима ўларок кўйидаги сўзларни айтмокчимиз: ″Юкорида айтиб ўтилган сўзлардан Мухаммад соллаллоху алайхи ва салламнинг пайгамбарликларига иймон келтирган мўмин-мусулмон кишига у зотни яхши кўрмоклик вожиб эканлиги маълум бўлади. Яхши кўришнинг мантикий тушунчаси шундан иборат; киши бировни яхши кўрса, унинг хам мухаббатини козонишга харакат килмоклигидир. Демак бизнинг хам Расулуллохни яхши кўрамиз деган даъвойимиз бўлса, у зотнинг мухаббатларини козонишга харакат килмогимиз шарт. Биз качонки, Аллох Таъоло Ўзигина  шериксиз яккаю-ягоно маъбуди бар хакдир, Ундан ўзга ибодатга хакли хеч ким, хеч нарса йўкдир деб эътикод килиб, расулуллох соллаллоху алайхи ва салламнинг суннатларига эргашиб, бидъату-хурофотларнинг хар кандай туридан йирок бўлиб, у зот Аллох Таъоло томонидан олиб келган рисолатлари – ислом динига амал килиб хаёт кечирсак, бир сўз билан айтганда чин мусулмон бўлиб яшасак у зот хам албатта бизни яхши кўрадилар ва киёмат куни ўз шафоатларига оладилар. Аллох Таъоло хаммаларимизни Расулуллох соллаллоху алайхи ва салламнинг мухаббат ва шафоъатларига муваффак айласин!″.

ИНТ

 

 

   ЮкоригаÎ